Dit is een eerste post over een onderwerp dat me persoonlijk bijzonder aan het hart gaat: trauma.

In mijn ogen zou traumawerk de wereld kunnen redden. Zelfs als je niet echt trauma’s hebt ;). Ook in mijn eigen leven heb ik ervaren hoe ongelofelijk helend daarin het adem- en lichaamswerk is. De adem geeft ruimte, doet levensenergie stromen en verzacht pijn. Het is zo hemels geruststellend om weer ‘in tune’ te zijn met de ritmes van mijn hart, adem, en de natuur om mij heen.

Ik voel me weer heel en verbonden, in plaats van verscheurd en afgescheiden. En verbinding betekent veiligheid, en veiligheid betekent vertrouwen dat ik ‘het leven’ aankan, wat er ook gebeurt. Een enorm verschil met de bange, vermijdende tactieken die ik vroeger inzette om maar niet te hoeven voelen.

Deze transformatie is de meest betekenisvolle geweest in mijn leven. In essentie is het de transformatie van angst naar liefde. Van gevangenis naar vrijheid. Van gebroken- naar compleetheid. Van chaos naar rust. Van oorlog naar vrede. Van donker naar licht.

Trauma ontstaat als je een gebeurtenis fysiek, emotioneel en mentaal niet helemaal doorleeft. Het is alsof de schrik stolt in je lichaam. Vaak zelfs letterlijk in de vorm van spanning of tics. Er ontstaat een patroon van angst, afschuw, afweer, woede en dergelijke, en je stelt steeds meer in het werk om die ervaringen te vermijden.

Dit kost enorm veel energie.

Als het niet de juiste aandacht krijgt, kun je jarenlang verstrikt raken in een patroon van aangeleerde hulpeloosheid, paniek- of woedeaanvallen, emotionele uitbarstingen, apathie, verdoving en verslaving.

Wat dan helpt, is allereerst compassie: liefdevolle aandacht voor jezelf. En genoeg bewustzijn in het hier en nu om naar de signalen van je lichaam te gaan luisteren en de gestolde energie weer in beweging te brengen.

Mentaal kun je leren om je aandacht mild te richten op de signalen van je lichaam. Emotioneel helpt een milde houding naar jezelf en je situatie. En op fysiek niveau is de sleutel tot heling: ritme. Door ritmisch te bewegen, sta je de opgeslagen energie toe om weer te gaan stromen. Hier zijn eenvoudige, verrassend doeltreffende oefeningen voor die je onder meer leest in de boeken die ik hieronder aanraad, vooral het tweede.

Het ene ritme dat van je geboorte tot je dood bij je is, dat tegelijk een automatisch én een bewust bestuurbaar proces is, is de adem. Door je adem kun je je staat van bewustzijn beïnvloeden. Hij vormt de brug tussen je lichaam en geest. Al duizenden jaren bestaan er in de yoga en het sjamanisme speciale ademhalingstechnieken voor diverse doeleinden, zoals warmte genereren, concentratie bevorderen of in trance raken. Deze helende werking van de adem op onder meer fysieke aandoeningen wordt inmiddels ook onderkend door ‘mainstream science’ (volg link voor een Harvard-boektip).

Vaak brengt dit sterke gevoelens teweeg. Daarom is het goed om het rustig aan te doen en om je eventueel te laten begeleiden door iemand die ervaring heeft met dit soort processen. Zo iemand is bijvoorbeeld gecertificeerd in Somatic Experiencing, maar het kan ook een anderszins ervaren persoon zijn met goede referenties die je vertrouwt. Er ligt een risico van her-traumatisering als je te snel gaat of niet goed begeleid wordt.

De maker van de Somatic Experiencing-methode, een fantastische schrijver en wijze, compassievolle man, dé autoriteit op dit gebied, is Peter Levine. Hieronder link ik twee boeken die je ongelofelijk kunnen helpen als je zelf trauma hebt doorleefd, en/of leeft of werkt met mensen die met de gevolgen van trauma leven:

De tijger ontwaakt
De stem van je lichaam

Deze boeken zijn niet alleen voor mensen met overduidelijk trauma. Ik geloof dat vrijwel iedere levende mens de mechanismen van weerstand en onthechting zal herkennen als wezenlijk onderdeel van het mens-zijn. Het is onlosmakelijk deel van onze ervaring op aarde, in een lichaam. De boeddha heeft er ook wel eens iets slims over gezegd ;).

De wereld zou een andere plek zijn, als we hier allemaal van zouden weten. Ik geloof dat die dag er komt. De vraag is hoe veel erger we het eerst nog laten worden voordat we klaar zijn voor de transformatie.

Voor jezelf kun je vandaag vast beginnen.